Het ontwikkelen van metafysica's was niet zo populair in de Westerse wijsbegeerte in de 20ste eeuw. Oorsprong maakt deel uit van Apostels project een wetenschappelijke metafysica uit te werken. Apostel neemt als basis hiervoor de hedendaagse wetenschapsfilosofie en de verschillende natuurwetenschappen, menswetenschappen en cultuurwetenschappen (fysica, astro-fysica, biologie, geologie, antropologie, psychologie...). Hij maakt duidelijk dat het hem er niet om te doen is een fysicalistisch reductionisme uit te voeren. Oorsprong is een voortzetting van Natuurfilosofie. In eerste instantie wordt het begrip metafysica omlijnd. Een fundamentele ontologie is de kern van Apostels metafysica. Het is een ontologie waarin zijnden worden gedacht als systemen en oorzaken.
Het ontstaan van het universum en haar ontwikkeling wordt beschreven. Ook het leven en de mens worden vanuit hun ontstaansproces beschreven en vergeleken. De ontologie laat toe hen in een wereldbeeld te verenigen. In het laatste hoofdstuk ontwikkelt Apostel de idee van een objectief gevoelsgeladen waarderen van de totaliteit en haar delen op basis van het ontwikkelde wereldbeeld.